Pimpinello(-à-berrugo)
Poterium verrucosum
Rosaceae
Àutri noum : Armentalo-fèro, Freissineto.
Nom en français : Pimprenelle à fruits verruqueux.
Descripcioun :Aquesto pimpinello-à-berrugo trachis dins la garrigo e li tepiero seco de nòsti colo. Sèmblo proun à la pimpenello, Poterium sanguisorba, mai es uno planto pu pichoto e li fueioun an de dènt mai prefoundo. Lou soulet biais segur de la destria èi de regarda li fru que soun eici forço berrugous (fotò). Coumpara emé la pimpinello que ié sèmblo proun.
Usanço :Coume pèr sa cousino, li fueio aduson un bon goust de nose o de coumcoumbre à l'ensalado champanello. Ero proun acampado e de cop que i'a cultivado à passa tèms. La planto sarro li car e ajudo à la couagulacioun dóu sang. Sèr pèr sougna li plago e li bruladuro.
Port : Erbo
Taio : 8 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Poterium
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à juliet
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Champino
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Poterium verrucosum Link ex G.Don, 1832
(= Sanguisorba verrucosa A. Braun, 1867 )
Melisso
Melissa officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Limouneto, Abihano, Pimen-dis-abiho, Pounsirado, Citrounello.
Nom en français : Mélisse officinale.
Descripcioun :La melisso es uno planto naturalisado encaro cultivado que nous vèn de Grèço e de Turquìo. S'es escapado dis ort e s'atrobo aro proche de ribiero (ripilsivo). Se recounèis à soun óudour de citroun e à la coulour jauno de si boutoun de flour.
Usanço :Es couneigudo pèr èstre vertuouso contro mant un mau : antispasmoudico, sedativo, estoumatico, antiviralo. Pèr acò, lou miés èi de n'en faire de tisano, 10g de fueio fresco o 5g de seco 3 cop pèr jour.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Melissa
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Melissa officinalis L., 1753